Η ινσουλίνη είναι μία από τις πολλές ορμόνες που βρίσκονται στο ανθρώπινο σώμα, η οποία βοηθάει στην έλεγχο των σακχάρων του σώματος και του μεταβολισμού, σε μία διαδικασία η οποία μετατρέπει την τροφή σε ενέργεια. Το πάγκρεας παράγει την ινσουλίνη και την απελευθερώνει στο αίμα του ανθρώπου. Η ινσουλίνη, με τη σειρά της, χρησιμοποιεί όσα σάκχαρα χρειάζεται, προκειμένου να παράξει ενέργεια, και αποθηκεύει την υπόλοιπη. Τόσο η ινσουλίνη και οι ποσότητες έκκρισής της στους διάφορους ανθρώπινους οργανισμούς, όσο και ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 και τύπου 2 και ο προδιαβήτης σε παιδιά και ενηλίκους, αποτελούν εδώ και πολλά χρόνια αντικείμενο εκτενών μελετών που διενεργούνται από διακεκριμένους ενδοκρινολόγους και διαβητολόγους της παγκόσμιας ιατρικής κοινότητας.
Πώς λειτουργεί η ινσουλίνη
Μετά από κάθε λήψη τροφής, το ανθρώπινο σώμα επεξεργάζεται τους υδατάνθρακες, μετατρέποντάς τους σε γλυκόζη, ένας τύπος, δηλαδή, σακχάρου. Η γλυκόζη απελευθερώνεται στο αίμα και, με τον τρόπο αυτό, το ανθρώπινο σάκχαρο ανεβαίνει. Το πάγκρεας, πάλι, το οποίο βρίσκεται ακριβώς πίσω από το στομάχι, απελευθερώνει την ινσουλίνη, έτσι ώστε αυτή να ελέγξει αποτελεσματικά τα επίπεδα του σακχάρου που ανεβαίνουν με την έκκριση γλυκόζης. Για το λόγο αυτό, τα ποσοστά της ινσουλίνης που εκκρίνεται μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό, πρακτικά, ακολουθούν την έκκριση του σακχάρου, έτσι ώστε να την αντισταθμίσουν.
Ινσουλίνη και υψηλό σάκχαρο
Όπως θα σας ενημερώσει ο ενδοκρινολόγος ή διαβητολόγος σας, το υψηλό σάκχαρο στο αίμα ενεργοποιεί ομάδες ειδικών κυττάρων, που ονομάζονται Β κύτταρα, και βρίσκονται στο πάγκρεας με στόχο την έκκριση της ινσουλίνης. Όσο περισσότερη γλυκόζη υπάρχει στο αίμα σας, επομένως, τόσο περισσότερη ινσουλίνη απελευθερώνει το πάγκρεάς σας. Η ινσουλίνη αυτή βοηθά στη μεταφορά της γλυκόζης στα κύτταρα, τα οποία καταναλώνουν τη γλυκόζη για να δώσουν ενέργεια στον ανθρώπινο οργανισμό. Το σώμα αποθηκεύει τα ποσοστά σακχάρων που περισσεύουν στο συκώτι, τους μυς και τα λιπώδη κύτταρα του σώματος. Με το που φτάσει στα κύτταρα η γλυκόζη, το ζάχαρο επανέρχεται σε φυσιολογικά επίπεδα.
Ινσουλίνη και χαμηλό σάκχαρο
Τα χαμηλά επίπεδα σακχάρου, από την άλλη, ενεργοποιούν ένα διαφορετικό σύμπλεγμα κυττάρων του παγκρέατος, έτσι ώστε αυτό να εκκρίνει μία άλλη ορμόνη, η οποία ονομάζεται γλυκαγόνη. Η γλυκαγόνη κάνει το συκώτι να διασπά το ζάχαρο που έχει αποθηκευθεί στον ανθρώπινο οργανισμό, το οποίο μάλιστα είναι γνωστό και ως γλυκαγόνο, και να απελευθερωθεί στην κυκλοφορία του αίματος. Η ινσουλίνη και η γλυκαγόνη, όσον αφορά στην κυκλοφορία τους, εναλλάσσονται, έτσι ώστε να διατηρήσουν τα επίπεδα σακχάρου του αίματος σε ένα σταθερό επίπεδο.
Προδιαβήτης
Ένα από τα σημαντικότερα έργα των ενδοκρινολόγων και διαβητολόγων είναι η σωστή διάγνωση και ενημέρωση των ασθενών που βρίσκονται στο στάδιο του προδιαβήτη, έτσι ώστε να αποφευχθεί η ανάπτυξη του διαβήτη τύπου 2. Τι είναι, λοιπόν, ο προδιαβήτης; Η παγκόσμια κοινότητα έχει κατηγοριοποιήσει μία ομάδα ατόμων που διατρέχουν τεράστιο κίνδυνο να εμφανίσουν διαβήτη 2 σε βάθος χρόνου, έχοντάς το ονομάσει “προδιαβητικό στάδιο”. Μετά τη διενέργεια ενδελεχών εξετάσεων αίματος, ο ενδοκρινολόγος ή διαβητολόγος λαμβάνει υπόψη τα αποτελέσματα, σε συνδυασμό με το οικογενειακό ιστορικό του κάθε ασθενούς, έτσι ώστε να κατατάξουν τον ασθενή στο στάδιο του προδιαβήτη. Αν από τις εξετάσεις τεκμαίρεται πως τα επίπεδα γλυκόζης που βρίσκονται στο αίμα είναι πάνω από το επιτρεπτό όριο, αλλά κάτω από το όριο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη, τότε ενδεχομένως να πρόκειται για ασθενή σε προδιαβήτη. Ο ενδοκρινολόγος ή διαβητολόγος, στη συνέχεια, ανάλογα με τη συμπτωματολογία του κάθε ασθενούς, η οποία, συνήθως, είναι σχεδόν ανύπαρκτη, θα προτείνει διάφορες αλλαγές στον τρόπο ζωής και το καθημερινό διαιτολόγιο, που θα έχουν ως στόχο να προλάβουν την εμφάνιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Ινσουλίνη και διαβήτης τύπου 1
Όταν το ανθρώπινο σώμα δεν παράγει καθόλου ινσουλίνη ή δεν παράγει την απαιτούμενη ποσότητα, ώστε να ανταποκριθεί σε όλες τις παραπάνω λειτουργίες, πρόκειται συνήθως για σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1. Υπεύθυνος για τη διάγνωση αυτή είναι ένας ιατρός ενδοκρινολόγος ή διαβητολόγος, ειδικός για τη μελέτη και διάγνωση παθολογικών καταστάσεων των ενδοκρινών αδένων. Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1, όπως θα σας ενημερώσει και ο ενδοκρινολόγος σας, συνήθως εντοπίζεται στις νεαρές ηλικίες, εμφανίζεται, όμως, μετά την ενηλικίωση, τουλάχιστον στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Στην εν λόγω περίπτωση, το ανοσοποιητικό σύστημα εντοπίζει και καταστρέφει τα Β κύτταρα που βρίσκονται στο πάγκρεας και παράγουν ινσουλίνη.
Ινσουλίνη και διαβήτης τύπου 2
Αν, από την άλλη, ο διαβήτης τύπου 2 μπορεί να επηρεάσει τόσο τα παιδιά, όσο και τους ενήλικες σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής τους. Στην προκειμένη περίπτωση, ο ενδοκρινολόγος ή διαβητολόγος θα διαγνώσει πως το πάγκρεας συναντά διάφορα προβλήματα ως προς την παραγωγή της ινσουλίνης, φτάνοντας στο βαθμό όπου τα κύτταρα δυσκολεύονται να χρησιμοποιήσουν την ινσουλίνη, έχουν αναπτύξει, δηλαδή, ανθεκτικότητα στην ινσουλίνη. Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 διαγιγνώσκεται από κάποιον ενδοκρινολόγο ή διαβητολόγο και, στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, εντοπίζεται σε άτομα τα οποία είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Η διαφορά ανάμεσα στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, όπως θα σας ενημερώσει ένας καταρτισμένος ενδοκρινολόγος ή διαβητολόγος, έγκειται στο ότι, στο τύπου 1, οι ασθενείς χρειάζονται την ινσουλίνη για να επιβιώσουν, ενώ στον τύπο 2, κάτι τέτοιο μπορεί να αποφευχθεί δια μέσου της σωματικής άσκησης, της απώλειας βάρους, της υιοθέτησης ενός υγιεινού τρόπου ζωής και της λήψης διαφορετικού είδους φαρμακευτικής αγωγής.
Οι τύποι της ινσουλίνης
Ανάλογα με το ιατρικό ιστορικό, σε συνδυασμό με τη σοβαρότητα και τους κινδύνους που ελλοχεύουν σε κάθε περιστατικό, ο ενδοκρινολόγος ή διαβητολόγος θα προβεί στη χορήγηση ινσουλίνης, έτσι ώστε να εξασφαλίσει την καλύτερη δυνατή απορρόφηση ινσουλίνης από τον ανθρώπινο οργανισμό, εξασφαλίζοντας, παράλληλα, τη διατήρηση των επιθυμητών επιπέδων σακχάρου στην κυκλοφορία του αίματος. Οι διάφοροι τύποι στην οποία προτείνεται η ινσουλίνη είναι οι εξής:
-
Η ινσουλίνη πολύ ταχείας δράσης.
-
Η ινσουλίνη ταχείας ή κανονικής δράσης.
-
Η ινσουλίνη ενδιάμεσης δράσης.
-
Η ινσουλίνη παρατεταμένης δράσης.
Η χορήγηση της ινσουλίνης
Ο ενδοκρινολόγος ή διαβητολόγος προτείνει διάφορους τρόπους λήψης της ινσουλίνης που θα σας χορηγήσει, ανάλογα με τον τρόπο ζωής, το ιστορικό του ασθενούς, το διαιτολόγιο και τα επίπεδα σακχάρου του αίματος. Οι τρόποι αυτοί μπορεί να είναι σύριγγα με ινσουλίνη, πένα ινσουλίνης, θεραπεία με αντλία ή εισπνοές, και μπορούν να εφαρμοστούν συνδυαστικά ή να αλλάξουν με την πάροδο του χρόνου, κατόπιν γνωμάτευσης του ενδοκρινολόγου ή διαβητολόγου.
Αποποίηση ευθυνών: Το παρόν άρθρο έχει καθαρά πληροφοριακό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τη διάγνωση ενός διακεκριμένου ενδοκρινολόγου ή διαβητολόγου.
Αναζητήστε ενδοκρινολόγο – διαβητολόγο στη Λάρισα στον επαγγελματικό οδηγό της πόλης elarisa.gr